అనుకూల మిత్రులు, ప్రతికూల మిత్రులు

అఘము వలన మరల్చు హితార్థ కలితు ఁ
జేయు, గోప్యంబు దాఁచు ఁ, బోహించు గుణము
విడువఁడాపన్ను లేవడి వేళ నిచ్చు
మిత్రుఁడీ లక్షణంబుల మెలంగు చుండు

మిత్రులలో అనుకూల మిత్రులు, ప్రతికూల మిత్రులు ఉంటారు . పై పద్యంలో అనుకూల మిత్రులెవరో వివరిస్తున్నాడు భర్తృహరి.
పాపకార్యాలు చేయనివ్వకపోవడం , సత్కార్యాలు చేయడానికి ప్రోత్సహిస్తూ సహకరించడం , మిత్రుని రహస్యాలు గోప్యంగా ఉంచడం , సుగుణముల అభివృద్దికి తోడ్పడడం , అవసరమైనప్పుడు సహాయం చేసి ఆదుకొనడం - ఇవీ అసలైన మిత్రుని లక్షణాలు  ఇటువంటి గుణాలు గల వ్యక్తినే మిత్రునిగా భావించాలి - మిత్రునిగా ఎన్నుకోవాలి .
ఈ లక్షణాలు లేకుండా స్నేహం చేసేవాడు ప్రతికూల ( వ్యతిరేక ) మిత్రుడన్నమాట..!